Πέδρο Αλμβοδόβαρ: Ο Δον Κιχώτης της εποχής μας διεκδικεί τον Χρυσό Λέοντα της Βενετίας

Από τα υπόγεια της underground Μαδίτης στα σαλόνια της Γαληνοτάτης

Η τέχνη είναι το καλύτερο φάρμακο για την ψυχή των ανθρώπων και σε χαλεπούς καιρούς, πανδημίας, το γεγονός ότι το κινηματογραφικό φεστιβάλ της Βενετίας διεξάγεται κανονικά-τηρουμένων φυσικά των μέτρων προστασίας ενάντια στην διάδοση του Covid-είναι ένα πανανθρώπινο μήνυμα ότι όσα μας ενώνουν μας κάνουν δυνατούς. Τα αφεντικά της Mostra(αυτός  ο προσδιορισμός ανήκει στον θεσμό ο οποίος νοείται ως το αρχαιότερο κινηματογραφικό φεστιβάλ του κόσμου που άνοιξε για πρώτη φορά  τις πύλες του το 1932) απέναντι στις μεγάλες προκλήσεις που καλείται να αντιμετωπίσει η ανθρωπότητα στις μέρες μας θέλησαν να απαντήσουν με ένα αξιοζήλευτο διαγωνιστικό πρόγραμμα προβολών για την πρεμιέρα του οποίου επέλεξαν την νέα ταινία  του Πέδρο Αλμοδόβαρ.

Το 22ο φιλμ μεγάλου μήκους στην εργογραφία του σπουδαίου σκηνοθέτη τιτλοφορείται “Παράλληλες μητέρες”.  Σ’ αυτό πρωταγωνιστούν η Πενέλοπι Κρουζ, η Μιλένα Σμίτ, η Ρόζι Ντε Πάλμα. Ο Πέδρο είναι γνωστό ότι αγαπάει τις γυναίκες, τις έχεις χαρίσει απλόχερα καλλιτεχνική υλικό μοναδικής σπουδαιότητας και αυτή η σύμβαση, μαζί με άλλες παραδοχές φυσικά, τον έχει κάνει μοναδικό. Πέδρο στην παγκόσμια πολιτιστική σκηνή  είναι μόνον ένας. 

Η επιλογή των ιθυνόντων της Βενετίας να είναι αυτός που θα κόψει την κορδέλα στο αρχαιότερο κινηματογραφικό φεστιβάλ της υφηλίου όταν του γνωστοποιήθηκε τον έκανε να πετάει την σκούφια του από χαρά. Η πρώτη του αντίδραση, μετά τις επίσημες ανακοινώσεις συμπυκνώθηκε, στην ακόλουθή δήλωση του: “Γεννήθηκα ως σκηνοθέτης το 1983 στην Βενετία. Τριάντα οχτώ χρόνια μετά με καλούν να ανοίξω το Φεστιβάλ. Δεν μπορώ να εκφράσω την χαρά και την τιμή που νιώθω, και τι σημαίνει αυτό για μένα χωρίς να ακουστώ αυτάρεσκος. Είμαι πολύ ευγνώμων στο φεστιβάλ γι’ αυτήν την αναγνώριση και ελπίζω να ανταποκριθώ σε αυτή”.

Προφανώς κάτι καρμικό φαίνεται να υπάρχει στην σχέση του Πέδρο με τον κόσμο της Γαληνοτάτης. Η καλλιτεχνική αύρα που επικρατεί στην ατμόσφαιρα και αγκαλιάζει την πόλη σαν τις συνηθισμένες συννεφιές της  μοιάζει να είναι άλλη μια περίτεχνη, διανοητική εν προκειμένω, γέφυρα.  Η γέφυρα που ενώνει  την τοπική κουλτούρα με το πολύχρωμο, Ιβηρικής προέλευσης, κινηματογραφικό σύμπαν του Πέδρο. Κι’ αυτή η αναγωγή δεν είναι απλώς μια γνώμη υποκειμενικά διατυπωμένη. Τα γεγονότα μιλούν από μόνα τους. Στην φετινή πρεμιέρα στο διεθνές κινηματογραφικό φεστιβάλ, στην διάσημη Sala Grande, το προνομιούχο κοινό που είχε τα μαγικά εισιτήρια της εισόδου και παρακολούθησε το ολοκαίνουριο φιλμ του Ισπανού σκηνοθέτη με το που έπεσε η αυλαία και στο λευκό πανί γράφτηκε το  the end σηκώθηκε όριο και άρχισε να χειροκροτάει ενθουσιασμένο. Ήταν ένα παρατεταμένο χειροκρότημα, που όμως μας ενημέρωσαν, κινηματογραφικοί συντάκτες από την γειτονική χώρα κράτησε εννέα ολόκληρα λεπτά. Το Lido, το βενετσιάνικο νησάκι το οποίο φιλοξενεί τις φεστιβαλικές προβολές και εκδηλώσεις, σείστηκε. Ο Πέδρο αποθεώθηκε. Η τέχνη σκόραρε επιτυχημένα και έδωσε και πάλι ελπίδα σε εποχή πανδημίας. Κανένα σκοτάδι άλλωστε δεν κρατάει για πάντα.

Οι παράλληλες μητέρες και η μαμά του Πέδρο

Το καινούριο φιλμ του κορυφαίου σκηνοθέτη είναι και πάλι ένας φόρος τιμής στην γυναίκα. Είναι μια καλλιτεχνική σπουδή πάνω στο θαύμα της ζωής που λέγεται μητρότητα. Η πλοκή του εκτυλίσσεται ως ακολούθως: “Δύο γυναίκες, η Γιάνις και η Άννα, συναντιούνται στο δωμάτιο ενός μαιευτηρίου όπου πρόκειται να γεννήσουν. Και οι δύο είναι ανύπαντρες και κατά λάθος έγκυες. Η Γιάνις, μία μεσήλικη γυναίκα, δεν το μετανιώνει και είναι πλούσια. Η άλλη, η Άννα, είναι μία τραυματισμένη, έφηβη κοπέλα που το μετανιώνει. Η Γιάνις προσπαθεί να την ενθαρρύνει καθώς κινούνται σαν υπνοβάτες στους διαδρόμους του νοσοκομείου. Τα λίγα λόγια που ανταλλάσσουν εκείνες τις ώρες θα δημιουργήσουν έναν πολύ στενό σύνδεσμο μεταξύ τους. Η μοίρα ωστόσο θα αναλάβει να αναπτύξει και να περιπλέξει με αποφασιστικό τρόπο την ζωή τους. Κι’ αυτό γιατί οι δυο γυναίκες θα φύγουν με το λάθος παιδί από το μαιευτήριο. Μια τραγική απώλεια, πλήθος dna εξετάσεων  μια κωμική φιγούρα μιας άλλης φευγάτης μάνας και ένας αναπάντεχος λεσβιακός έρωτας είναι τα κομμάτια ενός κινηματογραφικού νέου παζλ με το οποίο παίζει Πέδρο και την ίδια στιγμή μας κλείνει το μάτι. 

 Στην συνέντευξη τύπου στην Βενετία- για την προώθηση του νέου φιλμ-  όταν ρωτήθηκε, για τον άνεμο αλλαγής και ανανέωσης που φέρνει στο κινηματογραφικό του σύμπαν, από τους εκπροσώπους του τύπου εκείνος επέλεξε να απαντήσει ρίχνοντας το κέντρο βάρους στο θέμα της μητρότητας: “Δεν με ενδιαφέρουν πια οι τέλειες μητέρες. Σήμερα με ιντριγκάρουν οι γεμάτες ελαττώματα μάνες. Μητέρες που εκφράζουν την πολυπλοκότητά τους, την αγωνία τους. Οι παλιότερες μητέρες των ταινιών μου ήταν διαφορετικές. Ήταν ένας  φόρος τιμής στις δυνατές γυναίκες που με μεγάλωσαν. Όμως τώρα θέλω να πω διαφορετικά πράγματα” .

Η σχέση του Πέδρο με την μητέρα του υπήρξε καθοριστική και σε ρεαλιστικό επίπεδο και σε καλλιτεχνικό. Μόνο τυχαίο δεν είναι ότι τακτικά την μνημονεύει, σε συνεντεύξεις, στα παρασκήνια γυρισμάτων, στις πρόβες με τους πρωταγωνιστές του λέγοντας ότι αυτή τον ενέπνευσε όσο κανείς άλλος στο να μπορεί να συνθέτει όσο δυνατούς, ρεαλιστικούς και περίπλοκους γυναικείους χαρακτήρες στις ταινίες του. Η ιστορία λέει ότι εκείνη με την εντυπωσιακή της ευαισθησία διαπίστωσε την καλλιτεχνική έφεση του γιου της και μάλιστα τον παρότρυνε ν’ ακολουθήσει αυτό τον προορισμό. Γεγονός σχεδόν απίστευτο για το δεδομένα της εποχής αν αναλογισθούμε ότι ο Πέδρο έζησε την εφηβεία του στα χρόνια της δικτατορίας του Φράνκο κατά την οποία η καλλιτεχνική δράση κρίνονταν ως ύποπτη αντικαθεστωτική δράση. 

Ο πατέρας του γνωστού σκηνοθέτη πάλι δεν είχε καμία σχέση με όλα αυτά. Ήταν ένας ακαλλιέργητος και αμόρφωτος αγρότης που δούλευε με την γη. Δεν μπορούσε να αντιληφθεί, και δεν ήθελε κιόλας, την καλλιτεχνική πλευρά του γιου του. Ήταν ένας άνθρωπος του μέσου όρου, βαθιά θρησκευόμενος, στην επαρχία της Λα Μόντσα.  Η Λα Μόντσα θεωρείται υψίστης σπουδαιότητας για την ιστορία του Ευρωπαϊκού Πνεύματος καθότι είναι η πατρίδα του Δον Κιχώτη. Ο Πέδρο γεννήθηκε στην γη του Δον Κιχώτη.

Από το Καθολικό σχολείο στην Underground σκηνή της Μαδρίτης 

Η οικογένεια Αλμοδοβάρ μένοντας πιστή στις επιταγές των θρησκευτικών της πεποιθήσεων έστειλε τον Πέδρο εσώκλειστο σε καθολικό σχολείο. Εκεί πίσω από τις κλειδωμένες, βαριές, ξύλινες πόρτες του καθολικισμού ως έφηβος ήρθε αντιμέτωπος με την σκληρή πλευρά της ζωής. Έγινε μάρτυρας της σεξουαλικής κακοποίησης νεαρών αγοριών από ιθύνοντες της σχολικής μονάδας. Αν και ίδιος ο Πέδρο δεν υπήρξε θύμα σεξουαλικής βίας είχε την παρρησία να φέρει στην επιφάνεια το ζήτημα με σοκαριστικές δηλώσεις του όπως λ.χ. όταν μίλησε σε συνέντευξη του για ιερέα ο οποίος τότε είχε στήσει χαρέμι με είκοσι νεαρά αγόρια. Αυτά τα αναμφιβόλως σοκαριστικά φαινόμενα συνετέλεσαν στον να κλονιστούν τα θεμέλια της θρησκευτικής πίστης του Πέδρο ο οποίος όντας μια ανατρεπτική, αντιδραστική προσωπικότητα δεν αναγνώριζε καμία εξουσία επάνω του από τους ιθύνοντες του καθολικού σχολείου που φοιτούσε και αυτή του η στάση ενοχλούσε. Η περιφρόνηση που έδειχνε στους κληρικούς τους θύμωνε. Ειδικότερα ένας εξ αυτών του ασκούσε επανειλημμένα ψυχολογική βία. “Ήταν ένας κληρικός που ερχόταν επίτηδες πάντα μπροστά μου και με ανάγκαζε να φιλήσω το χέρι του. Μετά άρπαζε τα χέρια μου και δεν με άφηνε να φύγω, μέχρι να βάλω πραγματική δύναμη” είχε αποκαλύψει σε δημοσιογράφο το 2002 την εποχή που ετοίμαζε την ταινία “Κακή Εκπαίδευση”.

Η ζωή του Πέδρο άλλαξε πορεία κάπου εκεί στα δέκα έξι του. Αποφοίτησε από το καθολικό σχολείο, μετακόμισε στην Μαδρίτη φιλοδοξώντας να γραφτεί στην σχολή κινηματογράφου και να γίνει σκηνοθέτης. Δυστυχώς βρήκε τις πόρτες θεόκλειστες αφού ο δικτάτορας Φράνκο σφράγισε τις σχολή και έβαλε τις κινηματογραφικές σπουδές στον πάγο. Για να εξασφαλίσει τα προς το ζην έπιασε δουλειά στον ισπανικό οργανισμό τηλεπικοινωνιών θέση στην οποία έμεινε για δώδεκα χρόνια. Με τις πρώτες του αποταμιεύσεις και ενώ άρχισε μελετάει τις ταινίες του Χίτσκοκ, του Μπέργκμαν, του Μπουνιουέλ σε ειδικές προβολές στην  εθνική ταινιοθήκη ο νεαρός Πέδρο αγόρασε την πρώτη super 8 κάμερα του με την οποία έκανε τα πρώτα του αυτοσχέδια και άτεχνα φιλμ μικρού μήκους.

Παράλληλα αμφισβητώντας έντονα το δικτατορικό κατεστημένο, παραδεχόμενος συνάμα ανοιχτά την ομοφυλοφιλία του-η οποία για πολλά χρόνια στην Ισπανία ήταν ποινικοποιημένη και έστελνε κόσμο και ντουνιά στις φυλακές με συνοπτικές διαδικασίες-βρήκε καταφύγιο στην underground σκηνή της Μαδρίτης. Στα υποφωτισμένα κλαμπ της ισπανικής πρωτεύουσας που μύριζαν υγρασία και καπνό από φτηνά τσιγάρα εκτόνωσε την καλλιτεχνική του ορμή αναλαμβάνοντας πολλές και διάφορες καλλιτεχνικές δραστηριότητες. Η πιο σημαντική από αυτές ήταν ο σχηματισμός ενός σατιρικό γκρουπ με την επωνυμία “Αλμοδόβαρ και Μακναμάρα”. Στα on stage show που έδιναν έβγαινε και ο ίδιος ο Πέδρο  επί σκηνής με περούκα, μακιγιάζ, σκουλαρίκια, διχτυωτά καλσόν παρουσιάζοντας μια ανδρόγυνη περσόνα, ολίγον glam rock, η οποία τραγουδούσε, έλεγε αστεία και σατίριζε τα χρηστά ήθη της περίκλειστης, από τον φασισμό, κοινωνίας. Η μεγαλύτερη επιτυχία του συγκροτήματος ήταν το κομμάτι με τον προκλητικό τίτλο “Ρούφα τον μου”.

Επιπροσθέτως ο Πέδρο σχεδίαζε σατιρικά, προκλητικά κόμικς για διάφορες εφημερίδες και περιοδικά, έγραφέ σκωπτικά άρθρα, ενώ αξέχαστη έχει μείνει στην συλλογική καλλιτεχνική μνήμη των Ισπανών η εβδομαδιαία στήλη στην οποία υπέγραφε ως η πορνοστάρ Πάτι Ντιφούζα. Η αρθρογραφία του όπως μας εκμυστηρεύτηκαν, στα πλαίσια του ρεπορτάζ, συνομήλικοι του είχε τεράστια απήχηση στο νεανικό και επαναστατικό κοινό που διψούσε για δημοκρατία και ελευθερία έκφρασης. 

Η πρώτη ταινία μεγάλου μήκους και η πρώτη μούσα του

Μετά τον θάνατο το Φράνκο το 1975 και ενώ αρχίσει πανευρωπαϊκά πλέον, να ξηλώνεται το πουλόβερ του φασισμού, η Μαδρίτη παίρνει και πάλι την θέση που της αξίζει. Μολονότι μαζεύει ακόμη τα κομμάτια της και αντιμάχεται τα ακροδεξιά σταγονίδια γίνεται η μήτρα της latin κουλτούρας. Στους κόλπους της μεταβαίνουν νέοι καλλιτέχνες, ορισμένοι εξ’ αυτών και από νότιο Αμερική και αναπτύσσονται νέα ρεύματα όπως λ.χ το La Movida Madrileña.  

Το τέλος της δεκαετία του ΄70 και συγκεκριμένα το 1980  βρίσκει τον Αλμοδοβάρ πίσω από την κάμερα να γυρίζει και να ολοκληρώνει το 1ο του μεγάλου μήκους φιλμ με τον τίτλο “Η Πέπι, η Λούσι, η Μπομ και τα άλλα κορίτσια”. Σ’ αυτό πρωταγωνίστησε η Κάρμεν Μαούρα η πρώτη μούσα του. Οι σχέσεις των δύο ήταν αγαστές για μια 10ετία και δούλεψαν παρέα στις ταινίες “Αμαρτωλές καλόγριες”,  “Ο Νόμος του πόθου”,  “Ματαντόρ”. Κορυφαία στιγμή της κοινής τους πορεία αλλά και για την καριέρα της Μαούρα εν γένει είναι το “Γυναίκες στα πρόθυρα νευρικής κρίσης” του 1988. 

Για την διακοπή της συνεργασίας τους είχαν ακουστεί πολλές και διάφορες φήμες. Η πιο πικάντικη, που όμως διαψεύσθηκε, κατά το πέρασμα των χρόνων, ήταν ότι η Μαούρα είχε θυμώσει στον σκηνοθέτη Πυγμαλίωνα της γιατί επέλεξε για την ταινία “Δέσε με” για πρωταγωνίστρια την Βικτώρια Αμπρίλ. Μολονότι οι σχέσεις των δυο καλλιτεχνών ήταν τεταμένες δέκα εφτά χρόνια οι δρόμοι τους ξανασυναντήθηκαν. Το 2006 ο Πέδρο την κάλεσε να λάβει πρωταγωνιστικό ρόλο στο 17ο φιλμ της καριέρας του με τον τίτλο “Volver”. Αν και στις πρεμιέρες και στις κοινές τους εμφανίσεις περίσσευαν τα χαμόγελα και η ατμόσφαιρα αβρότητας αυτό το σκηνικό γαλήνης και  ευτυχίας απείχε πολύ από την πραγματικότητα.

Την κουρτίνα που κάλυπτε το παρασκήνιο της τελευταίας συνεργασίας τους το τράβηξε η ίδια η βετεράνος ηθοποιός  με συνέντευξη της στην εφημερίδα El Mundo το 2012 όπου δήλωσε χαρακτηριστικά: “Ήπιαμε έναν καφέ με αφορμή τα γυρίσματα του “Volver”, κάναμε τα γυρίσματα και αυτό ήταν όλο. Δεν πιστεύω ότι θα ξαναδουλέψω μαζί του, διότι στα γυρίσματά του επικρατούν νεύρα και ένταση, και αυτό δεν μου αρέσει”. O γνωστός σκηνοθέτης δεν σήκωσε το γάντι που του πέταξε η πάλαι ποτέ μούσα του και προτίμησε την σιωπή. Ο παραγωγός του, και αδερφός του, Αγκουστίν όμως εμφανώς οργισμένος απάντησε στην Μαούρα με φαρμακερή ανάρτηση του στο Twitter όπου έγραψε τα ακόλουθα: “Ηρέμησε, δεν σκεφτόμαστε να σε φωνάξουμε”.

Τι ήταν αυτό όμως που έπαιξε καταλυτικό ρόλο στο να γίνουν οι σχέσεις των δυο σχεδόν εχθρικές; Ο Πέδρο παλιότερα αναφερόμενος στην πρώτη του κινηματογραφική μούσα είχε δηλώσει με ευδιάκριτο καλλιτεχνικό πάθος: “Κατάφερα να φτάσω σ’ ένα τρομακτικό σημείο επικοινωνίας με την Κάρμεν. Την καθοδηγούσα με έναν υπνωτικό τρόπο. Moυ δόθηκε όπως κανένας άλλος”. Και γιατί επανένωση τους το 2006 από τις δημόσιες αγκαλιές κατέληξε και πάλι σε κόντρα; Απαντήσεις μάλλον δεν θα πάρουμε επί του παρόντος. Την αλήθεια την ξέρουν μόνον αυτοί οι δυο και μάλλον δεν θέλουν να την μοιραστούν μαζί μας. 

Η σχέση του Αλμοδοβάρ με τον Μπαντέρας

Ένα από τα μεγάλα ταλέντα του Πέδρο είναι το να ανακαλύπτει ηθοποιούς με ταλέντο και δυναμική και να τους κάνει πρωταγωνιστές. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο Αντόνιο Μπαντέρας τον οποίο συνάντησε στο Εθνικό θέατρο της Ισπανίας το 1981. Τον έχρισε πρωταγωνιστή του στο φιλμ του 1982 “Ο Λαβύρινθος του Πάθους” όπου υποδύθηκε έναν ομοφυλόφιλο ισλαμιστή τρομοκράτη. Τέσσερα χρόνια μετά διασταυρώνονται καλλιτεχνικά και πάλι με το “Matador”. Το 1987 ο Μπαντέρας γίνεται και πάλι αλμοδοβαρικός πρωταγωνιστής στο επιτυχές “Ο νόμος του πάθους” μπαίνοντας στα παπούτσια ενός καταπιεσμένου ομοφυλόφιλου ήρωα, ενώ το 1988 “Οι γυναίκες στα πρόθυρα νευρικής κρίσης” αποτελούν το διαβατήριο του για να ταξιδέψει στο Χόλυγουντ. Σ΄ αυτή την εξέλιξη βεβαίως έπαιξε και ένα ρόλο η Madonna.

Δηλωμένη θαυμάστρια του Αλμοδοβάρ και καταγοητευμένη από λιμπιστερό παρουσιαστικό του Αντόνιο η βασίλισσα της ποπ τον συμπεριέλαβε στο ντοκιμαντέρ που γύριζε το 1989 για τα παρασκήνια της περιοδείας της “The Blond Ambition Tour” όταν έδωσε συναυλίες στην Ισπανία. H Madonna φημολογείται ότι είχε σκοπό να αποπλανήσει τον  ηθοποιό ο οποίος τότε δεν ήξερε σχεδόν καθόλου αγγλικά και ήταν ήδη παντρεμένος. Το περιστατικό της εποχής εκείνης το έφερε και πάλι στην επιφάνεια πριν από 1,5 χρόνο ο ίδιος ο Πέδρο προσδίδοντας αγενέστατη συμπεριφορά στην Madonna στο στόμα της οποίας έβαλε την φράση “Get lost” αναφέροντας ότι την απηύθυνε στην τότε σύζυγο του Μπαντέρας γιατί ήταν προφανές ότι τον ήθελε σεξουαλικά αλλά η πανταχού παρούσα σύζυγος στεκόταν εμπόδιο. 

Για την σχέση των δυο ανδρών έχουν ακουστεί πολλά. Το πιο ζουμερό κουτσομπολιό θέλει τον διάσημο, σήμερα, ηθοποιό να κάνει υπερωρίες  στο κρεβάτι του σκηνοθέτη. Επίσης έχει ακουστεί ότι όταν ο Μπαντέρας αποφάσισε να αφήσει την Ισπανία και να να ξανανοιχτεί στο Χόλυγουντ αυτό θύμωσε τον Πέδρο και οι σχέσεις του ψυχράθηκαν. Μάλιστα όταν στα μέσα της δεκαετίας του ’90  διέρρευσαν στον αμερικανικό τύπο ολόγυμνες φωτογραφίες του μελαχρινού ηθοποιού οι κακές γλώσσες έλεγαν ότι αυτές βγήκαν από τα συρτάρια του γνωστού σκηνοθέτη. Τίποτα από τα παραπάνω όμως δεν έχει επιβεβαιωθεί. Και στην εξέλιξη των χρόνων οι δυο τους δούλεψαν και πάλι μαζί στα φιλμ το “Δέρμα που κατοικώ” και “Πόνος και Δόξα”με τον Μπαντέρας στο ρόλο ενός σκηνοθέτη που έχει χάσει την έμπνευσή του, για την ερμηνεία του έλαβε την πρώτη υποψηφιότητα της καριέρας του για όσκαρ α’ ανδρικού ρόλου. 

Όπως και να ‘χει ύστερα από τόσα χρόνια επιτυχιών κάνοντας πολλά πλέον χιλιόμετρα στην καριέρα του ο 61χρονος σήμερα Μπαντέρας μόνον λόγια θαυμασμού έχει να πει για τον άνθρωπο που τον εκτόξευσε στην στρατόσφαιρα της κινηματογραφικής showbiz. Μάλιστα πριν από δυο χρόνια μιλώντας γι’ αυτόν τόνισε ιδιαίτερα το αποτύπωμα που αφήνει η καλλιτεχνική του δράση στον ιστό της ισπανικής κοινωνίας: “Γνωρίζω καλά πως ο Αλμοδόβαρ άσκησε επιρροή στην ηθική της Ισπανίας σε μία πολύ συγκεκριμένη περίοδο της ιστορίας μας. Σε πενήντα χρόνια από τώρα θα λέμε στους ανθρώπους για το πόσο καλά αποτύπωσε την πραγματικότητα μίας περιόδου της ιστορίας της χώρας, πως τα πράγματα έσπασαν για να γίνουν διαφορετικά. υπάρχουν πολύ λίγοι σκηνοθέτες – μάλλον μπορείτε να τους μετρήσετε στα δύο χέρια – που είναι πραγματικά πιστοί στην προσωπικότητά τους, σ’ αυτό που είναι οι ίδιοι. Και αυτό είναι κάτι πολύτιμο στην εποχή μας” δήλωσε ο γοητευτικός πρωταγωνιστής πλέκοντας το εγκώμιο του συμπατριώτη του σκηνοθέτη. 

Ο Πέδρο και η Πενέλοπι Κρουζ

Η Πενέλοπι Κρουζ ίσως τελικά να δικαιούται περισσότερο από κάθε άλλη ηθοποιό να αποκαλείται η διαχρονική μούσα του σπουδαίου σκηνοθέτη. Την γνώρισε πιτσιρίκα στην εφηβική της ηλικίας και την έβγαλε από τα αζήτητα δίνοντας της ένα μικρό αλλά σημαντικό ρόλο στην εξαιρετική ταινία “Καυτή Σάρκα” υποδυόμενη μια νεαρή πόρνη που γεννάει μέσα σε λεωφορείο στην Μαδρίτη κάπου εκεί στα τελευταία χρόνια της δικτατορίας του Φράνκο. Η σχέση τους μάλλον έχει κάτι το μοιραίο γι’ αυτό και έχουν συνεργαστεί άψογα πολλάκις. Ο Αλμοδοβάρ άλλωστε, όπως λένε και οι θεωρητικοί του σινεμά, μέσα από τους ρόλους που έγραψε για την Πενέλοπι κατόρθωσε να δημιουργήσει ένα νέο μεσογειακό πρότυπο κινηματογραφικής ηρωίδας αντίστοιχο με αυτό της Σοφία Λόρεν. Η Πενέλοπι, ειδικά με την ταινία “Σπασμένες αγκαλιές”, έγινε γυναίκα σύμβολο, το νέο νεορεαλιστικό όνειρο της νοτίου Ευρώπης που δροσίζει την ύλη της, την κορμοστασιά της στις καταγάλανες θάλασσες της Μεσογείου. 

Η Κρουζ, παρότι και αυτή πια κινηματογραφική αστέρας πρώτου μεγέθους( έχοντας βραβευθεί και με όσκαρ) που οφείλει ολογουμένως την διεθνή καριέρα της στο Πέδρο, πάντα είναι έτοιμη και διαθέσιμη να επιστρέφει στις ρίζες της, στην πατρώα γη για να γυρίσει κάποιο νέο φιλμ μαζί του. Το θέμα απασχόλησε και την συνέντευξη τύπου στο φετινό φεστιβάλ της Βενετίας με την διάσημη ηθοποιό να λέει χαρακτηριστικά: “ Μου έχει χαρίσει τόσες πολλές και τόσες διαφορετικές μεταξύ τους ηρωίδες μέσα στα χρόνια. Εκείνος με έπεισε να πάω στη δραματική σχολή, εκείνος μου έγραψε τον πρώτο μου ρόλο. Είμαι η πιο τυχερή ηθοποιός στον κόσμο”. Το άριστο κλίμα ανάμεσα τους επιβεβαίωσε  εμφατικά και ο ίδιος ο Πέδρο ο οποίος ανέφερε ανάμεσα σε άλλα: “Είναι η πρώτη ηθοποιός που σκέφτομαι όταν γράφω έναν γυναικείο ρόλο. Μιλάμε την ίδια γλώσσα, ξέρει τι απαιτώ από τους ηθοποιούς μου και μου το δίνει απλόχερα. Είναι όμορφη, όχι μόνο εξωτερικά, αλλά κι εσωτερικά”. 

Καθαρός λοιπόν ο ουρανός στην  σχέση των δυο η οποία ίσως να έχει κάτι το καρμικό όχι μόνον στο κινηματογραφικό πλατό. Γιατί το λέμε αυτό΄;  Γιατί στην ταινία “Καυτή σάρκα”, εκτός από την Πενέλοπι, ξεκίνησε την καριέρα του και την θριαμβευτική πορεία του προς το Χόλιγουντ ο Χαβιέ Μπαρδέμ ο σύζυγος, από το 2010, της μελαχρινής ηθοποιού. Μπορεί να μην βρέθηκαν τότε επί σκηνής αφού δεν είχαν κοινά γυρίσματα ωστόσο η μοίρα, η ζωή, τα έφερε έτσι και κατέληξαν να είναι ένα από τα πιο ευτυχισμένα ζευγάρια της παγκόσμιας showbiz. Ο Πέδρο ήταν η γραμμή εκκίνησης για να συναντηθούν, να ερωτευθούν, αγαπηθούν και εν τέλει να παντρευτούν. 

Τα βραβεία και οι προσδοκίες  για τον Χρυσό Λέοντα της Βενετίας 

Επί του παρόντος η επικαιρότητα γύρω από τον Αλμοδοβάρ σχετίζεται  με το αν θα καταφέρει να φύγει με τον Χρυσό Λέοντα, την ύψιστη τιμητική διάκριση του διεθνούς φεστιβάλ της Βενετίας. Σε μια χρονιά που συνωστίζονται πολλές καλές ταινίες στο επίσημο διαγωνιστικό τμήμα οι προβλέψεις ίσως να μην έχουν και νόημα. Ο Αλμοδοβάρ έχει να συναγωνιστεί με σπουδαίους κινηματογραφιστές όπως την Τζέην Κάμπιον, τον Πάολο Σορεντίνο, την Μάγκι Γκίλενχαλ, τον Πολ Σρέντερ και άλλους. Η αλήθεια είναι ότι αρκετοί κινηματογραφικοί συντάκτες επιχειρούν να διαβάσουν την σκέψη του Προέδρου της κριτικής επιτροπής Μπονγκ Τζουν-Χο για να πιθανολογήσουν που θα κινηθούν τα βραβεία. Το να μαντέψεις όμως την αθέατη πλευρά της σκέψης του Κορεάτη σκηνοθέτη της οσκαρικής ταινίας “Τα παράσιτα” είναι δύσκολη υπόθεση φρονώ.

Εν τέλει όμως μπορεί και να έχει λίγη σημασία αν ο Αλμοδοβάρ φύγει τροπαιούχος ή όχι  φέτος από το Lido. Έξι φορές κατά το παρελθόν πήγε ν’ αγγίξει τον Χρυσό Φοίνικα στο Φεστιβάλ των Καννών (για τα φιλμ “Όλα για την μητέρα μου” “Volver”, “Σπασμένες αγκαλιές”, “Το δέρμα που κατοικώ”, “Julietta”, “O Πόνος και η δόξα”) αλλά πάντα κάτι γινόταν στην γραμμή του τερματισμού και το έχανε. Αυτό σε καμία περίπτωση δεν του στοίχισε. Όπως και δεν το άλλαξαν τα δυο βραβεία Όσκαρ που έχει στην κατοχή του (για τις “Γυναίκες στα πρόθυρα νευρικής κρίσης” όσκαρ ξενόγλωσσης ταινίας  1988, για το “Μίλα της” όσκαρ πρωτότυπου σεναρίου 2002). Η εργατικότητα του, αναπόσπαστο κομμάτι της καλλιτεχνικής του ταυτότητας δεν του επιτρέπει να δρέπει δάφνες για την όποια παρούσα ή προηγούμενη επιτυχία του ακόμη και σε εμπορικό επίπεδο.

Κάθε φορά τελειώνει ένα φιλμ πάει γι’ άλλα. Ψάχνει για νέες συγκινήσεις,  ξεψαχνίζει την επικαιρότητα, βυθίζεται στην λογοτεχνία, επαναφέρει στην μνήμη του εικόνες, συναισθήματα, αναμνήσεις από την πρώτη του νιότη. Ο Αλμοδοβάρ δεν είναι απλώς άλλος ένας σκηνοθέτης. Είναι μια ιδιάζουσα προσωπικότητα που έχει μαρκάρει την ισπανική κουλτούρα, ανεξίτηλα όσο κανένας άλλος. Παρότι μιλάει κυρίως την μητρική του γλώσσα και τα αγγλικά του είναι μέτρια ο Πέδρο έχει βρει τον τρόπο να απευθύνεται σε όλο τον κόσμο. Οι ταινίες του καταφέρνουν να ενσωματώνουν σχεδόν όλες τις πανανθρώπινες αξίες. Οι ταινίες του είναι ένα φιλικό χτύπημα στην πλάτη από έναν κολλητό μας φίλο την ο οποίος  μας βοηθάει να σηκωθούμε ενώ έχουμε κάπου σκοντάψει στον αγώνα της ζωής μας. Είναι μια τρυφερή αγκαλιά δυο γονέων προς το παιδί τους όταν ξεσπάει σε κλάματα ερχόμενο αντιμέτωπο για πρώτη φορά με τις αδικίες της ζωής. Είναι το πρώτο άγγιγμα δυο εραστών που ξεκινούν μαζί την κοινή τους πορεία μέσα στις απρόβλεπτες διαδρομές του έρωτα. Είναι μια κάθαρση που έρχεται με μερικά δάκρυα με κάποια χαμόγελα αλλά και με τρανταχτά γέλια βιτριολικού χιούμορ. Gracias Pedro.

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ